Saturday, July 11, 2015

गुणवत्तेच्या शोधासाठी एक पाऊल-संदीप वाघचौरे

वेच्या गावित

मायेची पाखर. वेच्याचा वेचक वेधक प्रसंग. 🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺🌺 आज इयत्ता चाैथीच्या मुलांना मायेची पाखर पाठ शिकवत हाेताे. माझ्याकडे जाेड वर्ग असल्याने इयत्ता दुसरीची मुलेही ऐकत हाेती. मी पाठ शिकवतांना एवढा गुंग झालाे की कर्मवीर भाऊरावांच्या त्या कार्याने माझे डाेळे पाणावले. गाेरगरिबांच्या व पाेरकी झालेल्या मुलांना त्यांनी आई वडिलांसारखे प्रेम दिले. हे वाचून मन भरून आले.शाळेतील मुलांवर आणि माझ्या स्वत :च्या मुलांवर मी किती प्रेम करताे ? तेवढा वेळ मी देताे का ? कर्मवीरांसारखी माणसे दुसऱ्यांच्या मुलांवर एवढी माया, प्रेम देवू शकतात यांच्याकडे किती माेठा दृष्टिकोण, व विचार हाेता. हयाच विचारात मी थाेडा वेळ राहिलाे. काही वेळाने माझ्या डाेळयांत पाणी आले हे पाहून दुसरीतला मुलगा म्हणाला. "सर, सर मी एक गाेष्ट सांगू हां सर, सांगू मी बाेललाे सांग बरं काय सांगताेस ते लवकर.. सर माझ्या घरी गाय आहे ती ना व्यालेली. तिकडे चरायला साेडलेले ना व्हाेळात तिकडेच. मग ना ते वासरू पाण्यात भिजलेले दाेन दिवस वासरू व्हाेळातील थाेडयाशा पाण्यातच हाेते. दुसऱ्या दिवशी माझ्या बाबांना समजले आपली गाय कुठेतरी व्यायली आहे. आम्ही दुसऱ्या दिवशी चरायला साेडले आणि तिच्या पाठीपाठी गेलाे तर ना ती त्या पिल्लाला ना जिभेने चाटत हाेती. आम्ही जवळ गेलाे की अंगावर धावायची मग ना माझ्या बाबांनी वासरूला उचलले आणि घरी आणले ते लुकलुक डाेळे ना काढून दाखवायचे हां, मग ना आम्ही गायीला दांडयाला बांधले दुध काढले आणि त्याला बाटलीने पाजले पण ना संध्याकाळी वासरू मेले मला रडू आले. सगळयांना खुप ना सर वाईट वाटले. मी रडतच हाेताे मग ना सर माझ्या बाबांनी ते वासरू व्हाेळाकडे नेले. मी पण साेबत हाेताे. तर ना, आमच्या मागून गाय दांडा ताेडून हंबरत धावत आली. आणि आम्ही जिथे वासरू ठेवलेले तिथे येवून पुन्हा ना चाटायला लागली. मग पुन्हा गायीला आजाेबा न मी घरी घेवून गेलाे, तर तिला चारा दिला ना सर तरी पण खात नव्हती तिच्या डाेळयात ना सर मी पाणी येतांना पाहिले. मग ना सर मला रडू आले.... सर आमची गाय बघायला याल ना सर तुम्ही.... लाल कलरची आहे. हां सर याल..?.??.. सांगा ना ? सर........ मी म्हणालो, येईन. कधी सर.?..... शाळा सुटल्यावर.. चला आम्ही निघालाे मायेची करूणेची, ममतेची, दयेची, प्रेमाची अशा गाैमातेला प्रणाम करण्यासाठी जिने माझ्या विद्यार्ध्यांला एवढा माेठा संस्कार दिला.. 🐄🐄🐄🐄🐄🐄🐄🐄...🐄 गौमाता सृष्टि की देन है. इसे बचाईये उसका पालनपाेषण करे. अपना जीवन समृद्ध करे.

रणजीत डिसले

रणजीत डिसले याने केले ट्यूटर मॉडल विकसित👉👉👉👉👉 'बालभारती'च्या पाठ्यपुस्तकांमधील धडे- कवितांना मोबाइल तंत्रज्ञानाची जोड देत रणजितसिंह डिसले या प्राथमिक शिक्षकाने पालकांसाठी 'ट्युटर मॉडेल' विकसित केले आहे. पाठ्यपुस्तकांमध्ये चिकटवलेल्या क्यूआर कोडच्या आधारे विकसित या ट्युटरच्या माध्यमातून कवितांच्या चाली, धड्यांवरचा स्वाध्याय, अभ्यास करण्यासाठीच्या सूचना आदी बाबी थेट मोबाईलवरच उपलब्ध होत आहेत. त्यामुळे मुला-मुलींचा अभ्यास घेण्याची जबाबदारी खऱ्या अर्थाने पालकांच्या हातात आली आहे. पालकांच्या मदतीने विद्यार्थ्यांना अभ्यास करणे सहज सोपे व्हावे आणि मोबाइल फोनच्या प्रभावी वापरातून विद्यार्थी- पालक- शिक्षक हे नाते अधिक चांगल्या पद्धतीने विकसित व्हावे हा उद्देश डोळ्यासमोर ठेवून डिसले यांनी हे तंत्र विकसित केले आहे. डिसले सोलापूर जिल्ह्यातील परितेवाडी येथील जिल्हा परिषदेच्या शाळेमध्ये प्राथमिक शिक्षक असून, विद्यार्थी आणि पालकांची नेमकी गरज लक्षात घेत हे तंत्र विकसित केल्याचे त्यांनी शुक्रवारी 'मटा'ला सांगितले. 'शाळेतून घरी आलेल्या आपल्या पाल्याचा अभ्यास पालकांना सहजतेने घेता यावा, यासाठी हे तंत्र विकसित केले आहे. त्यासाठी प्रत्येक धड्यासाठी एक विशिष्ट क्यूआर कोड स्टिकर चिकटवला आहे. पालकांनी आपल्या स्मार्टफोनवरून हा कोड स्कॅन केला, की त्या पाठाशी वा कवितेशी संबंधित माहिती त्यांच्या मोबाइलवर उपलब्ध होते. कवितेचा अभ्यास घेण्यासाठी कवितेची चाल, चित्ररूप धडा असल्यास तो धडा आणि त्यातून अपेक्षित असलेला संदेश देणारा व्हिडिओ, कविता आणि धड्यांशी निगडित स्वाध्याय, ऑनलाइन प्रश्नपत्रिका अशी सर्व माहिती या तंत्राद्वारे पालकांना मोबाइलवर उपलब्ध करून दिली जात आहे,' असे डिसले यांनी सांगितले. सध्या या तंत्राच्या आधारे पहिलीच्या अभ्यासक्रमावर आधारित स्वाध्याय उपलब्ध झाले आहे. तसेच, येत्या काही दिवसात पहिली ते चौथीच्या सर्व विषयांसाठी असे स्वाध्याय उपलब्ध करून दिले जाणार असल्याचे त्यांनी सांगितले. धोरणात्मक पातळीवर या तंत्राचा विचार झाल्यास राज्यभरात सर्वत्र विद्यार्थ्यांना हे तंत्र वापरणे शक्य असल्याचेही त्यांनी स्पष्ट केले. 'झेडपी'च्या विद्यार्थ्यांना लाभ मुळात एमए, एमएड असलेल्या आणि तंत्रशिक्षणाची तशी कोणतीही पार्श्वभूमी नसलेल्या डिसले यांनी हे तंत्र विकसित करण्यासाठी गुगल ड्राइव्ह आणि गुगल फॉर्म वापरून डेटाबेस तयार केला आहे. सध्या परितेवाडी, अकुंभे, वरवडे, वेणेगाव आणि होळे या गावांमधील पाच जिल्हा परिषदेच्या शाळांच्या विद्यार्थ्यांसाठी हे तंत्र उपलब्ध करून दिले आहे. या शाळांमधील २४४ विद्यार्थी आणि त्यांचे पालक हे तंत्र वापरत आहे. या तंत्राद्वारे आपल्या पाल्याची ऑनलाइन परीक्षा घेणे आणि त्यांचे लगेच मूल्यमापन करणेही शक्य झाल्याने पालकांकडूनही खूप चांगला प्रतिसाद मिळत असल्याचे डिसले यांनी सांगितले.

कर्जत येथील शाळा व्यवस्थापन समिती सदस्य सक्षमीकरण कार्यशाळेत स्टॉल सादरीकरणाची विविध वृत्तपत्रांनी घेतलेली दखल